Ding 21 Bibliotheekcatalogi

Voor de leden is de Aquabrowser kennelijk niet eenvoudig te doorgronden. Hoewel het systeem alweer een tijdje draait en iedereen er ondertussen aan gewend zou moeten zijn, hoor ik er nog regelmatig klachten over. Van mensen met verschillende leeftijden. Die verlangen terug naar het vorige systeem, dat veel overzichtelijker was en geen extra uitleg behoefde. Ik moet toegeven dat Bicat veel overzichtelijker oogt dan de Aquabrowser. Eigenlijk zou het omgekeerd moeten zijn. Dat is wel zo klantvriendelijk.

Het eraan koppelen van My Discoveries, zoals de OBA heeft, biedt wel meerwaarde. Lezers krijgen graag tips of advies, op welke wijze dan ook. En dit is een van de mogelijkheden. Het is wel jammer dat je ook eerst ingelogd moet zijn om die tips te krijgen. Het zou beter zijn als My Discoveries gelinkt zou zijn aan de catalogus. Als iemand een titel opzoekt, zou die bijvoorbeeld een venster kunnen openklikken waarin vergelijkbare titels staan. Voor het toevoegen van informatie aan My Discoveries zou inloggen dan wel nodig zijn.

Worldcat voldoet grotendeels wel aan die eis. Het enige nadeel daarvan is dat het duidelijk een Amerikaans systeem is dat Nederlandse plaatsnamen of postcodes niet herkent. Dat betekent dat de link naar de dichtstbijzijnde bibliotheek, die het gezochte boek in huis heeft, niet werkt. Jammer.

Ding 20: Muziek online beluisteren

Beluisteren van muziek via Last.fm bezorgde mij datzelfde gevoel dat ik had toen ik mijn eerste radio kreeg. Bij het afstemmen op allerlei zenders ging je op ontdekkingsreis in de muziekwereld en kwam je erachter welke smaak je had en wat er allemaal op dat gebied was.

In vergelijking daarmee heeft Last.fm echter een paar nadelen. Als je iets over een bepaalde artiest of groep opzoekt, wordt je al snel in een hokje geplaatst en krijg je alleen maar muziek te horen die in die map staat. En de andere nummers hoeven je niet aan te staan. Nog een nadeel is dat je er na 30 nummers voor moet gaan betalen. Dan kun je beter naar de radio luisteren of You Tube gebruiken. Reclames of een bepaald percentage van het downloadbedrag had ook inkomsten kunnen genereren. En last but not least: het programma dat Last.fm moet synchroniseren met iTunes of Windows Media Player werk niet perfect. De afspeellijst van Media Player raakt totaal ontregelt. iTunes heb ik niet geprobeerd, want de nieuwe bibliotheek Ping is niet compatible met de vorige versie die op mijn iPod staat. Dus daar kan ik sowieso niet mee werken.

Daarnaast heb je streaming via Spotify. Een jaar geleden stond er in het NRC een artikel over en toen heb ik het gelijk uitgeprobeerd. Maar dit programma gebruikt je computer om het systeem overeind te kunnen houden en vraagt je daarvoor alle gegevens over je PC in te vullen. Je maakt het anderen dan wel erg gemakkelijk om in je computer in te breken en dus zag ik ervan af.

Vanuit het perspectief van de bibliotheek heb je het meeste aan zoiets als zoeken.bibliotheek.be
Als er muzieksamples aan toegevoegd zouden worden, zoals bij Amazon, dan zou het helemaal perfect zijn. Leden zouden via de Aquabrowser een indruk kunnen krijgen van de muziek die op de CD staat en die vervolgens kunnen lenen of reserveren. Datzelfde kan met films gedaan worden, alleen voeg je daar de trailer aan toe. In beide gevallen geldt dat de bibliotheek dan geen afspeelapparatuur meer nodig heeft.

Ding 19: Sociale netwerken

Het gebruik van sociale netwerken neemt een hoge vlucht. Er wordt dan ook heel veel onderzoek gedaan. Allereerst natuurlijk door marketeers, want voor hun is het een goudmijn. Nog nooit waren er zoveel gegevens zo gemakkelijk te verkrijgen. Het is niet voor niks dat de meeste van die netwerken gratis lijken te zijn. In feite betalen de deelnemers door het openbaren van demografische gegevens in combinatie met voorkeuren. Marc Zuckerberg van Facebook wilde dat onlangs in veel geld omzetten via de verkoop van het netwerk, maar werd terugggevloten door de deelnemers daarvan. Hij liet iets te duidelijk merken dat hun privacy steeds meer geschonden wordt. In feite gebeurt dat overal en constant. Haast niemand neemt de moeite om het gebruikerscontract de eerste keer goed door te lezen, laat staan als hij die moet herbevestigen. Gespecialiseerde juristen weten dat en enkele hebben al gewaarschuwd.

Voor sociologen is het een heel interessant onderzoeksgebied. Het idee dat internet een vervanging biedt voor normaal sociaal contact, blijkt niet te kloppen. Met name bij tieners is dat goed te zien. Op internet zijn ze opener, maar de 'vrienden' waarmee ze communiceren, blijken bestaande contacten te zijn. Anders werkt het niet. Eenzame mensen blijken dat wel te denken. Ze richtten zich meer en meer op hun netwerkvrienden en verliezen steeds meer het contact met de werkelijke wereld.

Het bovenstaande was te voorspellen, vandaar dat ik nooit veel voor deelname daaraan voelde. Iemand uit mijn netwerk vertelde me echter dat Linkedin een hele goede manier was om je netwerk voor je te laten werken. Ik had er niet gelijk tijd voor, onder meer door deze cursus, maar nu sta ik er op. http://nl.linkedin.com/pub/ingeborg-cools-van-der-ham/2b/531/333

Het kost wel enige tijd om je gegevens in te voeren. Je CV, oftewel Resume, uploaden biedt weinig soelaas. De gegevens worden niet verwerkt. Bovendien kun je het beter niet doen als iedereen aan het werk is, aangezien de site dan bijna onbereikbaar is. Een ander nadeel is dat, in tegenstelling tot werkzoekerssites, het veranderen van reeds ingevoerde gegevens niet mogelijk is. Een naamsverandering van het bedrijf waarvoor ik gewerkt heb, of het achteraf toevoegen van een website is daardoor niet mogelijk.

Als je internationaal actief bent of wil zijn, kun je gegevens beter ook in andere talen omzetten. Ik heb dat als eerste in het Engels gedaan, dat werd aanbevolen in een boekje over Linkedin. Dat heeft me veel tijd gekost, want andere landen presenteren hun gegevens weer heel anders. Het is dus niet een kwestie van 'alleen maar' vertalen. Eenmaal bezig kwam ik erachter dat je de verschillende CV's ook na elkaar kunt invoeren. Ik had dus gewoon in het Nederlands kunnen beginnen.

Wat wel leuk is, is aan de hand van je adresboekje meteen gezocht wordt naar die contacten, die ook op Linkedin staan. Zodat je ze gelijk kunt vragen je 'vrienden' te worden. Er wordt aangegeven of en hoe vaak er naar je gegevens gekeken is. Ik kreeg zelfs een mailtje van iemand, die wilde weten of ik een oud-klasgenoot was. Bleek niet zo te zijn.

Ten slotte: kan de bibliotheek iets met sociale netwerken? Bij mijn weten niet. Adverteren doet een bibliotheek niet. Maar regelmatig iets leuks te organiseren en dat op de website zetten met de 'dat vind ik leuk' -button, kan ervoor zorgen dat er op sociale netwerken wel over je gepraat wordt. Free publicity.

Ding 17: Librarything

Librarything is mijns inziens iets dat je als bibliotheek actief bij de leden moet promoten. Eigenlijk zou dat bij mijn menu onder romanadvies moeten staan. Want ook al zijn de leden van oudsher niet gewend dat bibliothecarissen ook adviseren over nog te lezen boeken (in tegenstelling tot boekenkopers), ze zijn er altijd wel erg blij mee. En dat is precies waarin Librarything in voldoet. Het zou nog mooier zijn als de omschrijving in Bicat gekoppeld kan worden aan de boeken. Niet iedereen heeft zin om een recensie te schrijven, maar het is dan wel duidelijk waar het boek over gaat. Mijn favoriete boeken zijn te vinden onder:
http://www.librarything.nl/catalog.php?view=Ingec&shelf=list Van sommige boeken zijn er duizenden fans en honderden besprekingen, van andere nauwelijks.

Dizzie.nl is heel anders dan Librarything. Bij de eerst moet je veel invoeren en ook checken, terwijl dat bij de tweede een kwestie van selecteren en aanklikken is. Het nadeel in dat laatste geval is wel, dat als de eraan gekoppelde catalogus het boek niet (meer) kent, je de titel niet kan toevoegen. North & South van Elisabeth Gaskell is zo'n geval. Verder heb ik het idee dat op Dizzie meer boekenkopers zitten. Dat doen de blogs en de advertenties althans vermoeden. Dus het ziet er prachtig uit, maar voor de bibliotheek lijkt Librarything me handiger.

Ding 17: Mobiel Internet

Hoewel ik mobiel internet een hele goede ontwikkeling vindt, ga ik zelf voorlopig nog geen smartphone aanschaffen. Met mijn telefoon kun je zelfs geen foto's maken, wel in bijna alle landen bellen (tri-band). Bovendien is hij lekker klein. Een van mijn mede-bestuursleden van de roeivereniging twittert regelmatig via haar smartphone, terwijl anderen hun mail checken en beantwoorden. Met wisselend succes.

Dat er tegenwoordig diverse apps zijn die de GPS koppelen met plaatselijke informatie op het gebied van kunst, cultuur, woningen, winkelaanbod, uitgaansleven etc. is fantastisch. Mensen willen tegenwoordig steeds minder afhankelijk zijn van anderen en de apps voorzien daarin.

Bovendien kun je daar via een omweg geld voor vragen en zo de ontwikkelings- en productiekosten terugverdienen. Voor datgene dat op internet staat, wil niemand betalen. Maar wat als die kosten verwerkt zijn in het abonnement? Vroeger was dat ook het geval met het downloaden van films: hoe meer MB's, hoe hoger de prijs. Dus wil je kranten, Ebooks of andere dingen downloaden, dan zou je indirect de auteurs- of leenrechten betalen. En dat geldt dan ook voor 'gestreamde' muziek of het gebruik van de voorzieningen van een bibliotheek, zoals databanken.

Overigens is een waarschuwing ook op zijn plaats. Waarschijnlijk zijn mobiele telefoons via de GPS functie te traceren. Blackberrys vormen daarop een uitzondering. Die hebben alles zo versleuteld dat zelfs afluisteren niet mogelijk is. En laat die nu met name in onder meer dce Arabische staten gebruikt worden...

Ding 16: You Tube

Een van mijn taken als bibliothecaris op Sint Maarten was de aankoop van DVD's. Het uitgangspunt was dat er een link moest zijn naar de boekencollectie. Nu was het zo dat de Antilliaanse tieners onder meer veel Nederlandse en Europese literatuur moesten lezen. Daar wilde ik aansprekende verfilmingen van hebben, zodat ze een beetje een idee konden krijgen van de setting van het verhaal. Die films zouden ook de merendeel blanke volwassen leden aanspreken. Maar hoe vind je de juiste versie? Zo ontdekte ik You Tube.

Nog steeds maak ik daar veel gebruik van. Als er een film niet goed is opgenomen en ik wil hem toch af zien, om te beoordelen of ik de filmmuziek wil kopen, om te kijken of een bepaalde artiest meer leuke liedjes heeft etc. Het werkt verslavend, want het is net een encyclopedie waar je doorheen bladert. Je komt allerlei dingen tegen die ook interessant zijn, maar soms op een heel ander vlak liggen: nieuwsitems, wetenschap & technologie, humor, vrijetijd etcetera.

Van alle videowebsites vind ik You Tube de beste. Die is het meest gevarieerd, gebruiksvriendelijk en heeft, op een paar filmpjes na, ook een hele goede beeldkwaliteit. Bovendien heb je geen last van de reclame, want die staat ernaast. Bij de andere websites moet je eerst door de reclame heen voordat de film begint. Heel irritant.

Ik zal niets filmen en ook niets uploaden. Anderen doen dat wel, onder ander via hun telefoon. Dat levert niet alleen actuele beelden van opstanden, rampen e.d op, maar ook de documentaire Life in a day, die samengesteld is uit You Tubefilmpjes. http://www.youtube.com/watch?v=XMxuocCN1O0

Ook bibliotheken staan op You Tube. Niet alleen met ludieke acties, zoals http://www.youtube.com/watch?v=rFhmSDIACew&feature=player_embedded , maar ook met serieuze, vaak saaie instructiefilms. Het is veel handiger om kanaal te gebruiken voor promotie. Filmpjes over lezingen, boekverkopen, festiviteiten, nieuwjaarswensen e.d. kunnen op You Tube gezet worden met een link naar de website (en vice versa). Leden en anderen kunnen zo een idee krijgen van activiteiten, die de bibliotheek organiseert.

Ding 15: Google Maps, Earth en Streetview

Google maps, Google Earth en Streetview zijn vreselijk handig als je je wilt orienteren op een bepaalde streek, plaats, wijk of straat. Op die manier hebben we vanuit Nederland onze eerste blik op ons eerste huis op Sint Maarten geworpen. Het is dus heel logisch dat makelaars, de VVV en Iens daaraan meewerken. (Dat staat onderaan de pagina.) Want, als je een huis of hotel zoekt, wil je weten waar de winkels, bezienswaardigheden, openbaar vervoer en eventueel ook scholen te vinden zijn. En hoe de straat of het uitzicht is.

Er zijn echter ook meerdere mogelijkheden. Tegenwoordig zijn er apps die de monumentale gebouwen in bijvoorbeeld Amsterdam tonen. Leuk voor de toerist of de leraar, die zijn leerlingen wat historisch besef wil bijbrengen. Het zou ook fijn zijn als de routes die gekoppeld zijn aan schrijvers of kunstenaars in die vorm verschenen. Voorlopig moeten we het nog doen met die in boekvorm. Daarnaast heb je de vormen van spielerei, zoals het vermelden van allerlei grenspaaltjes, voorzien van foto en coordinaten. Wel een leuk thema voor een fietstocht.

Voor een bibliotheek is het belangrijker dat haar locatie op Googlemaps staat, liefst met openingstijden. Datzelfde geldt overigens voor meer bedrijven. Daarom heb ik onze roeivereniging Hemus er op gezet. Die ontbrak nog. Leuke filmpjes of foto's kon ik niet toevoegen, want zelf heb ik die niet en diegene die op de website staat, zijn goed beveiligd.

Ding 14: Chatten

Verbazingwekkend dat MSN nog bestaat. Vroeger, toen wij in Zeeland woonden, vertelde mijn buurmeisje van 16 wel eens over haar ervaringen. Die waren niet louter positief. Een klasgenoot had haar account weten te achterhalen en stuurde in haar naam vervelende berichten naar haar contacten. Ook op die manier kun je pesten. Sinds we daar weg zijn, heb ik er nooit meer wat over gehoord, ook niet van klanten. Opvallend is ook dat de genoemde artikelen al jaren oud zijn. Misschien is er al weer een opvolger.

Zelf chat ik niet vaak. Eigenlijk alleen maar als mijn man ergens in een haven ligt en internetverbinding heeft. Dat doen we dan via Skype. Dat voelt als gebrek aan beter, want geluid en beeld zijn dan niet optimaal, dus chatten we. Gewoon vrij met elkaar praten via Skype is veel leuker. En als er geen internetverbinding, maar wel bereik is, sms-en we. Ook dat is snel en interactief.

Ik weet ook niet of chatten wel iets voor de bibliotheek is. Als vragen en antwoorden opgeslagen konden worden en doorzoekbaar zouden zijn, dan wel. Die zou je aan je website kunnen hangen, zodat klanten als het ware een 'meest gestelde vragen'-lijst kunnen raadplegen, alvorens hun vraag te stellen. Dat scheelt een hele hoop tijd aan beide kanten.

Ding 13: online kantoortoepassingen

In het bestuur van de roeivereniging, waar ik secretaris van ben, hebben we het wel eens over cloudbased computing gehad. Dit in het kader van het bestuursarchief, dat momenteel bij mij op zolder staat, maar daarvoor verspreid was over diverse oud-bestuursleden. In eerste instantie had ik daar mijn bedenkingen bij. Want waarom zijn er zo weinig bedrijven die daar gebruik van maken? Zijn de documenten niet goed afgeschermd, kun je zonder de internetverbinding niet doorwerken of is het niet format-free, zodat je er in de toekomst niet bij kan?

Die vragen zijn nog steeds niet goed beantwoord. Daarom heb ik voorlopig alleen de agenda van de komende bestuursvergadering en het verslag van de laatste ledenvergadering op Google-docs gezet. Via de links https://docs.google.com/document/d/1yuDPOAhkPG5_NzcR06PlcipxiJOWwNTjDI4JTZc65gc/edit?hl=nl&authkey=CK3hueEF en https://docs.google.com/document/d/1yuDPOAhkPG5_NzcR06PlcipxiJOWwNTjDI4JTZc65gc/edit?hl=nl&authkey=CK3hueEF kunnen de andere bestuursleden er verandering in aanbrengen. (Lezers van deze blog mogen er alleen maar naar kijken, niets veranderen!)

Google Docs is net zo gemakkelijk te gebruiken als Word en je zit er zo op. Dat geldt niet voor Zoho en Ms Office Live Workspace. Het duurt wel even voordat je daar toegang toe hebt. Misschien omdat die programma's zo uitgebreid zijn. Geen idee, maar ze zijn daardoor niet aan te bevelen.